Stop de betonmolen in Epe...
De ‘Stichting Behoud’ zegt tot aan de Raad van State te blijven vechten tegen de vestiging van de Formido naast rijksmonument ’t Hemeltjen. En terecht. Het wordt tijd dat de vernieling van Epe een halt wordt toegeroepen.
Wanstaltbeleid
Sinds decennia ontbeert Epe een consistent welstandbeleid. De misplaatste grootheidswaanzin van ondernemers en gemeente heeft het aanzien van het dorp vernield. Mooie villa’s maakten plaats voor lelijke bankgebouwen, de Overtuin maakte plaats voor lelijke winkelpanden en de oude gebouwen langs de markt moesten plaatsmaken voor de wanstaltige Marktwand. Om van de grauwe graftombes annex gemeentehuis en Albert Heijn nog maar niet te spreken. Dit zijn zo maar enkele voorbeelden. De lijst is lang. Sinds een jaar zit het dorp zelfs opgescheept met architectuur die in het voormalige Oostblok niet zou misstaan: De Veluwepoort met de Karl Marx passage als toppunt van treurigheid. En er komt nog meer. Welke gemeente verzint het om een grote sporthal te bouwen op de sportvelden voor de RSG aan de Lohuizerweg/Quickbornlaan? Eén van de weinige authentieke delen van het oude dorp wordt dan verpest met een nieuwe doos en grote parkeerplaatsen. Dit heeft niets met welstandbeleid, maar alles met wanstaltbeleid te maken.
En dat alles omdat de ondernemersvereniging en het openbaar bestuur geen enkele waarde hechten aan historisch belang en historische uitstraling. Epe moet zich volgens de beleidsmakers spiegelen aan de grote plaatsen in de regio als Apeldoorn en Zwolle. Een historische vergissing!
Onderscheid als wapen
Adjiedj Bakas maakt in zijn boek Megatrends Nederland heel goed duidelijk dat je alleen kunt concurreren als je een onderscheidend product aanbiedt. En een onderscheidend product is niet de vijfde drogisterij of zevende supermarkt. Nu zowel de economie als het sociale leven globaliseren, zul je moeten concurreren op service, sfeer en uitstraling. Bakas waarschuwt de grote Nederlandse steden niet te investeren in hoge kantoorgebouwen en moderne architectuur. Daar zitten de toeristen en de mensen die naar Nederland komen om te werken niet op te wachten. In hun thuislanden staan torens die drie keer hoger en zes keer futuristischer zijn dan wij ooit kunnen bieden. Hij pleit voor het conserveren van de Nederlandse ‘truttigheid’. Ik denk dat hij daar een belangrijk punt heeft.
Dit betoog is in het klein ook op Epe van toepassing. De toeristen die naar ons dorp komen, hebben geen behoefte aan winkelcentra die identiek zijn aan de blokkendozen die ze thuis ook hebben in Zaandam, Purmerend of Ridderkerk. Wil Epe een oase zijn voor toerisme én winkelaars uit de regio aan zich binden dan moet ze haar sterke kanten koesteren: rust, ruimte, knusheid en gezelligheid.
Bedrijvigheid
Natuurlijk moet de bedrijvigheid in beweging blijven en moeten er nieuwe winkelpanden bij kunnen komen. En natuurlijk moet de bedrijvigheid mee met zijn tijd. Maar dat kan ook met een geheel andere uitstraling. Je kunt een hypermoderne winkel bouwen achter een klassiek ogende gevel. Dat wil men in Epe echter niet horen. Als ik in de krant lees dat wethouder Lagerweij zegt dat het winkelcentrum nog niet af is, houd ik mijn hart vast. Nog meer lelijke eenheidsworsten van architectuur bieden niets onderscheidends. Voor een middag gezellig en sfeervol winkelen, kun je Epe net zo goed mijden. Gratis parkeren is wellicht het enige argument om naar het dorp te komen.
Helaas is het te laat voor Epe om de kneuterigheid van het dorp te conserveren. In het verleden zijn teveel delen van het erfgoed afgebroken en verpest. Dat wil echter niet zeggen dat we ook de laatste restanten van het oude dorp maar moeten opofferen aan de slechte smaak van ondernemers en politici.
Formido
Dat de Formido weg wil uit de oude Ford garage is heel logisch. Daar is veel voor te zeggen. Zulke grootschalige bedrijven horen dan ook een goede plek te krijgen met goede logistieke mogelijkheden en veel parkeergelegenheid. Dat is dus op of aan de rand van een industrieterrein en niet aangeschurkt tegen een pittoresk rijksmonument.
Laten we de laatste kneuterigheid van Epe conserveren en bij verdere vernieuwing van het dorp kijken of we niet veel meer sfeer kunnen terugbrengen. Epe is een niets meer dan een klein Veluws dorp en zo moeten we ons ook gedragen. Zowel de inwoners als de bezoekers zitten niet te wachten op meer betonnen lelijkheid.
Deze uitkomst is uiteraard volledig representatief en er kan natuurlijk over
gecorrespondeerd worden.
